Spis treści
- Występowanie i siedlisko
- Charakterystyka botaniczna
- Rozmnażanie i cykl życiowy
- Szkodliwość kurzyśladu polnego
- Metody zwalczania
Występowanie i siedlisko
Kurzyślad polny (Anagallis arvensis) to roślina zaliczana do chwastów dwuliściennych, która naturalnie występuje na całym obszarze Europy, w tym w Polsce. Preferuje stanowiska suche, piaszczyste i bogate w wapń, jednak jest rośliną bardzo plastyczną ekologicznie i może zasiedlać różnorodne gleby. Najczęściej pojawia się w uprawach zbożowych, roślin okopowych oraz w sadach i ogrodach warzywnych.
Charakterystyka botaniczna
Kurzyślad polny jest niską rośliną jednoroczną o pokroju pokładającym się lub wzniesionym. Osiąga zazwyczaj 10–20 cm wysokości. Pędy są cienkie, rozgałęzione, często zabarwione czerwonawo. Liście ułożone naprzeciwlegle, jajowate, o wyraźnie widocznych nerwach. Charakterystyczną cechą rozpoznawczą są intensywnie pomarańczowe lub czerwone kwiaty o pięciu płatków z niebieskimi pręcikami.
Kurzyślad polny jako wskaźnik glebowy
Obecność kurzyśladu polnego może wskazywać na gleby zasadowe i przewiewne. Występując masowo, świadczy często o ubogim profilu glebowym i ograniczonej retencji wodnej.
Rozmnażanie i cykl życiowy
Kurzyślad polny rozmnaża się wyłącznie generatywnie poprzez nasiona. Jedna roślina może wytworzyć nawet do kilku tysięcy nasion, które zachowują zdolność kiełkowania przez kilka lat. Kiełkowanie rozpoczyna się wiosną, gdy temperatura gleby przekroczy 8°C. Kwitnienie przypada na okres od maja do września, a dojrzałe nasiona trafiają do gleby w połowie lata.
Szkodliwość kurzyśladu polnego
Chociaż kurzyślad polny nie jest jednym z najgroźniejszych chwastów, jego obecność w uprawach może prowadzić do znacznego pogorszenia plonów. Rywalizuje z roślinami uprawnymi o światło, wodę i składniki pokarmowe. Z uwagi na wczesne kiełkowanie i szybki wzrost, potrafi zagłuszać siewki, szczególnie w uprawach zbożowych, rzepaku ozimego oraz buraków cukrowych.
Wpływ na jakość plonów
Kurzyślad polny, choć nieosiągający dużych rozmiarów, może znacząco wpłynąć na jakość plonów poprzez ograniczenie fotosyntezy roślin uprawnych, a także przez wprowadzanie do gleby substancji allelopatycznych ograniczających wzrost innych roślin.
Metody zwalczania
Skuteczne ograniczanie występowania kurzyśladu polnego wymaga podejścia zintegrowanego. Najważniejsze metody obejmują:
- Płytka uprawa pożną jesienią lub wczesną wiosną w celu skłonienia nasion do kiełkowania i ich mechanicznego zniszczenia.
- Prawidłowy płodozmian zmniejszający presję chwastów specyficznych dla określonych gatunków.
- Mechaniczne odchwaszczanie w uprawach rzędowych (np. buraki, kukurydza) za pomocą pielników.
- Zastosowanie herbicydów przedwschodowych lub powschodowych, odpowiednich do danej uprawy i fazy rozwojowej chwastu. Przykłady skutecznych programów można znaleźć w działach uprawy:
- W razie potrzeby aktualne rekomendacje można konsultować z PIORiN.
Monitorowanie i profilaktyka
Regularna lustracja polowa oraz stosowanie czystego materiału siewnego są kluczowe dla ograniczania infestacji. Kurzyślad polny najlepiej zwalczać we wczesnych fazach rozwoju (liście zarodkowe do 2–4 liści).
Więcej informacji można znaleźć na stronie INNVIGO – chwasty.