Spis treści
- Objawy fuzariozy kłosów zboż
- Czynniki sprzyjające rozwojowi choroby
- Straty plonu i jakości ziarna
- Profilaktyka i metody zapobiegania
- Zwalczanie fuzariozy kłosów
- Podsumowanie
Objawy fuzariozy kłosów zboż
Fuzarioza kłosów zboż to groźna choroba grzybowa zbóż, głównie pszenicy, pszenżyta oraz jęczmienia. Najbardziej charakterystycznym objawem jest biała lub różowawa przebarwiona część kłosa, w której znajdują się ziarniaki porażone przez patogen. Porażone kłosy często występują pojedynczo lub w skupiskach. Na ziarniakach pojawia się różowy nalot grzybni, który jest typowy dla grzybów rodzaju Fusarium.
Czynniki sprzyjające rozwojowi choroby
Rozwojowi fuzariozy kłosów sprzyjają wilgotne i ciepłe warunki atmosferyczne w okresie kwitnienia zbóż. Szczególnie niebezpieczne są deszcze oraz wysoka wilgotność powietrza utrzymująca się przez kilka dni. Dodatkowymi czynnikami są:
- uprawa zbóż po kukurydzy lub innych zbożach,
- niewłaściwy płodozmian,
- niedostateczna agrotechnika,
- pozostawienie resztek pozbiorowych na polu.
Straty plonu i jakości ziarna
Fuzarioza kłosów zbóż może prowadzić do znacznego obniżenia plonu, a także pogorszenia jakości technologicznej ziarna. Ziarno porażone przez Fusarium jest drobniejsze, kruche i często zawiera niebezpieczne dla zdrowia mikotoksyny, takie jak deoksyniwalenol (DON). Zboże zanieczyszczone mikotoksynami nie nadaje się do konsumpcji, a nawet do paszy.
Profilaktyka i metody zapobiegania
Skuteczna walka z fuzariozą kłosów wymaga stosowania zintegrowanych metod profilaktycznych. Do najważniejszych należą:
- stosowanie prawidłowego płodozmianu,
- uprawa odmian odpornych lub tolerancyjnych,
- dokładne przyorywanie resztek pozbiorowych,
- unikanie nadmiernego zagęszczenia roślin,
- zapewnienie odpowiedniego przewietrzania łanu.
Zwalczanie fuzariozy kłosów
Najskuteczniejszym sposobem ograniczania fuzariozy kłosów jest terminowy oprysk fungicydowy w fazie kwitnienia. Należy wybierać preparaty o potwierdzonej skuteczności w zwalczaniu grzybów Fusarium. Zabieg powinien być przeprowadzony w momencie pojawienia się pierwszych objawów lub profilaktycznie, przy sprzyjających warunkach pogodowych.
Więcej informacji na temat ochrony zbóż ozimych
Pozostałe choroby w uprawach
Oficjalne informacje: Ministerstwo Rolnictwa, PIORiN
Podsumowanie
Fuzarioza kłosów zbóż to choroba o dużym znaczeniu gospodarczym, która wymaga świadomego zarządzania uprawą. Poprzez stosowanie profilaktyki, odpowiednich praktyk agrotechnicznych oraz terminowych zabiegów ochrony roślin można skutecznie ograniczyć ryzyko strat. Monitorowanie warunków pogodowych i fazy rozwojowej roślin to klucz do skutecznej ochrony upraw.
