Głownia pyląca

Spis treści

• Czym jest głownia pyląca?
• Rozpoznawanie objawów głowni pylącej
• Czynniki sprzyjające rozwojowi choroby
• Cykl życiowy patogenu
• Skutki gospodarcze dla upraw zbożowych
• Metody zwalczania głowni pylącej
• Profilaktyka i monitoring

Czym jest głownia pyląca?

Głownia pyląca to choroba grzybowa atakująca głównie zboża, w szczególności pszenicę. Wywoływana jest przez grzyby z rodzaju Ustilago, które infekują rośliny na etapie kiełkowania. Głownia pyląca powoduje znaczne straty w plonach, obniżając jakość i ilość ziarna.

Rozpoznawanie objawów głowni pylącej

Objawy choroby ujawniają się w okresie kłoszenia. Charakterystyczne cechy to:

• zamiana ziaren w kłosach na ciemnobrunatny pył zarodnikowy,
• rozsypywanie się zarodników przy poruszeniu rośliny,
• kłosy chore często pojawiają się wcześniej i są większe niż zdrowe,
• brak nasion w kłosie, co skutkuje bezplonem.

Czynniki sprzyjające rozwojowi choroby

Do najważniejszych czynników sprzyjających infekcji należą:

• stosowanie niezaprawionego ziarna siewnego,
• obecność patogenu w glebie lub na ziarnie,
• wczesny siew zbóż,
• brak zmianowania i uprawa po sobie zbóż.

Cykl życiowy patogenu

Zarodniki głowni pylącej kiełkują podczas kiełkowania ziarna, infekując siewkę. Patogen rozwija się bezobjawowo w roślinie aż do fazy kłoszenia. Wtedy grzyb przechodzi w fazę zarodnikowania, niszcząc ziarno w kłosie i wytwarzając ciemnobrunatny pył.

Skutki gospodarcze dla upraw zbożowych

Głownia pyląca może prowadzić do znacznego spadku plonów. Wysokie porażenie plantacji oznacza:

• straty w plonach sięgające nawet 80%,
• obniżenie wartości handlowej ziarna,
• potrzebę dosiewów lub rezygnację z zebranych plonów.

Metody zwalczania głowni pylącej

Najskuteczniejszym sposobem ograniczania choroby jest stosowanie zapraw nasiennych. Dodatkowo warto wdrożyć:

• stosowanie kwalifikowanego materiału siewnego,
• stosowanie zmianowania,
• odpowiednie zaprawianie ziarna fungicydami.

Więcej o ochronie zbóż przed chorobami grzybowymi można znaleźć na stronie fungicydy dla zbóż ozimych.

Profilaktyka i monitoring

Regularny monitoring plantacji, badanie jakości ziarna siewnego oraz profilaktyczne zabiegi agrotechniczne są kluczowe w ograniczaniu występowania głowni pylącej. Zaleca się także korzystanie z doradztwa rolniczego oraz przestrzeganie zaleceń PIORiN.