Głownia źdźbłowa żyta – cicha choroba podstawy łanu
Głownia źdźbłowa żyta to groźna choroba grzybowa, która atakuje zboża, a szczególnie żyto ozime. Mimo że nie występuje tak powszechnie jak inne choroby głowniowe, jej obecność na plantacjach może prowadzić do istotnych strat w plonie. Ze względu na ukryty sposób rozwoju patogenu, infekcja przez długi czas może pozostać niezauważona, ujawniając się dopiero w późniejszych fazach rozwojowych roślin.
Objawy głowni źdźbłowej
Choroba rozwija się w tkankach źdźbła, często bez widocznych objawów zewnętrznych aż do momentu wykłoszenia. Porażone źdźbła są zdeformowane, pogrubione i często pękają wzdłuż – w miejscu pęknięcia widoczna jest czarna masa zarodników głowni, przypominająca sadzę. Rośliny są słabe, często nie kłoszą się wcale lub wytwarzają zredukowane, zdeformowane kłosy. Głownia źdźbłowa prowadzi również do wcześniejszego zamierania roślin, a pozostałe w łanie osobniki mogą być mniejsze i niedorozwinięte.
Dlaczego głownia źdźbłowa jest niebezpieczna?
Choroba może nie tylko znacząco obniżyć plon, ale również zanieczyścić materiał siewny. Zarodniki grzyba mogą przetrwać w glebie przez kilka lat, co sprawia, że jej zwalczanie wymaga konsekwentnego podejścia. Główne skutki infekcji to:
- niski stopień wykłoszenia roślin,
- zmniejszenie masy tysiąca ziaren,
- spadek liczby kłosów na jednostkę powierzchni,
- zanieczyszczenie nasion zarodnikami chorobotwórczymi,
- większe ryzyko występowania w kolejnych latach na tym samym stanowisku.
Rośliny szczególnie podatne:
- żyto ozime – główny gospodarz patogenu,
- rzadziej pszenżyto i inne zboża,
- wrażliwość może się różnić w zależności od odmiany i warunków glebowo-klimatycznych.
Jak skutecznie zwalczać głownię źdźbłową żyta?
Ochrona upraw przed głownią źdźbłową powinna rozpocząć się już na etapie przygotowania materiału siewnego. Ze względu na to, że patogen rozwija się wewnątrz rośliny, interwencja w trakcie sezonu nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Dlatego najważniejsze jest zapobieganie zakażeniu poprzez działania profilaktyczne i agrotechniczne.
Zalecenia ochronne:
- stosowanie zdrowego, certyfikowanego materiału siewnego,
- zaprawianie ziarna przed siewem – kluczowy element ochrony,
- zachowanie odpowiedniego płodozmianu – unikanie siewu zbóż po zbożach,
- dokładne przyorywanie resztek pożniwnych i ograniczenie występowania samosiewów,
- monitorowanie pola w okresie kłoszenia i oznak deformacji źdźbeł.
Wsparcie INNVIGO
INNVIGO oferuje skuteczne rozwiązania do ochrony zbóż przed chorobami grzybowymi, w tym przed głownią źdźbłową. Profesjonalne zaprawy nasienne oraz doradztwo agrotechniczne pozwalają skutecznie ograniczyć ryzyko wystąpienia choroby i zapewnić zdrowy, jednolity łan od początku sezonu aż do zbioru.
Podsumowanie
Głownia źdźbłowa żyta to choroba rozwijająca się w ukryciu, która może doprowadzić do znacznych strat plonu. Skuteczna ochrona polega na zapobieganiu – poprzez stosowanie zdrowych nasion, zaprawianie ziarna i przestrzeganie zasad płodozmianu. Dzięki właściwemu podejściu i programom ochrony oferowanym przez INNVIGO możliwe jest utrzymanie zdrowych plantacji i minimalizacja zagrożenia ze strony tej trudnej do wykrycia choroby.