Spis treści
- Co to jest głownia zwarta?
- Objawy głowni zwartej
- Rozwój i cykl życiowy patogenu
- Warunki sprzyjające zakażeniu
- Profilaktyka i zwalczanie
- Znaczenie gospodarcze
Co to jest głownia zwarta?
Głownia zwarta to choroba grzybowa atakująca przede wszystkim zboża, zwłaszcza żyto. Powodowana jest przez patogen Ustilago hordei. Charakteryzuje się powolnym rozwojem i obecnością ziarniaków przekształconych w masy zarodników grzyba, które przypominają wyglądem zdrowe ziarno.
Objawy głowni zwartej
Pierwsze objawy głowni zwartej stają się widoczne dopiero w fazie dojrzewania roślin. Ziarniaki zainfekowane przez patogen są ciemniejsze, zbite i mają specyficzny zapach. Wewnątrz znajdują się zarodniki grzyba. Rośliny zarażone są często niższe i słabiej wykształcone.
Rozwój i cykl życiowy patogenu
Patogen zimuje w glebie lub na powierzchni ziarna w postaci przetrwalników. Do infekcji dochodzi najczęściej podczas kiełkowania ziarna. Grzyb wnika do zarodka i rozwija się wraz z rośliną, nie dając objawów do momentu tworzenia się kłosów.
Warunki sprzyjające zakażeniu
Rozwojowi choroby sprzyjają niskie temperatury podczas siewu oraz wysoka wilgotność gleby. Infekcje nasilają się również przy stosowaniu niezaprawionego materiału siewnego.
Profilaktyka i zwalczanie
Najskuteczniejszym sposobem ograniczenia występowania głowni zwartej jest stosowanie kwalifikowanego i zaprawionego ziarna siewnego. Warto również prowadzić zmianowanie oraz monitorować pole pod kątem występowania choroby.
Zaleca się także stosowanie zapraw nasiennych dostępnych w ofercie ochrony zbóż ozimych oraz zbóż jarych.
Oficjalne informacje na temat ochrony roślin można znaleźć na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN).
Znaczenie gospodarcze
Głownia zwarta może prowadzić do znacznych strat plonu, ponieważ całe kłosy ulegają degradacji. Utrata jakości i ilości ziarna wpływa negatywnie na opłacalność uprawy. Dlatego tak ważne jest zapobieganie infekcji już na etapie siewu.
Więcej informacji można znaleźć na stronie dotyczącej chorób w uprawach.