Spis treści
- Charakterystyka gąsienic tantnisia krzyżowiaczka
- Występowanie i rośliny żywicielskie
- Szkodliwość i objawy żerowania
- Metody zwalczania gąsienic tantnisia
- Profilaktyka i ochrona integrowana
Charakterystyka gąsienic tantnisia krzyżowiaczka
Gąsienice tantnisia krzyżowiaczka (Plutella xylostella) to larwy niewielkiego motyla z rodziny tantnisiowatych. Główna faza szkodliwa to właśnie stadium gąsienicy, które wyrządza szkody w uprawach roślin krzyżowych. Gąsienice osiągają długość do 12 mm, są jasnozielone, z drobnymi włoskami i charakterystycznym sposobem poruszania się — wyginają ciało w kształt litery „U”.
Występowanie i rośliny żywicielskie
Gąsienice tantnisia krzyżowiaczka występują powszechnie w Polsce, szczególnie na południu i w centrum kraju. Preferują rośliny z rodziny kapustowatych — żerują na kapuście, kalafiorze, brokule, rzepaku ozimym i jarym. Ich liczebność zwiększa się w okresie ciepłej i suchej pogody, co sprzyja szybkiemu rozwojowi populacji.
Szkodliwość i objawy żerowania
Gąsienice tantnisia krzyżowiaczka żerują na liściach, wygryzając nieregularne otwory. Największe straty powodują w fazie rozwoju roślin, kiedy uszkodzenia mogą prowadzić do zahamowania wzrostu lub deformacji liści. Objawy to:
- dziury w blaszkach liściowych,
- szkieletyzacja liści,
- zwijanie się i deformacje,
- obniżenie jakości handlowej warzyw.
Potencjalne skutki ekonomiczne
Przy dużym nasileniu, gąsienice tantnisia mogą zniszczyć całe plantacje roślin kapustnych, zwłaszcza jeśli występują razem z innymi szkodnikami, jak gąsienice bielinka kapustnika.
Metody zwalczania gąsienic tantnisia
Skuteczna ochrona wymaga regularnego monitorowania plantacji i podejmowania działań interwencyjnych w odpowiednim momencie. Zalecane działania to:
Monitorowanie
Stosowanie pułapek feromonowych oraz lustracje roślin w celu oceny liczebności szkodnika.
Zwalczanie mechaniczne i biologiczne
- usuwanie resztek roślinnych po zbiorach,
- wprowadzanie naturalnych wrogów, np. parazytoidów z rodzaju Diadegma lub Trichogramma,
- stosowanie preparatów biologicznych z bakteriami Bacillus thuringiensis.
Zwalczanie chemiczne
W przypadku dużej presji szkodnika dopuszczalne jest stosowanie insektycydów. Wybór środka powinien uwzględniać aktualny rejestr i dopuszczenia Ministerstwa Rolnictwa (źródło: gov.pl oraz PIORiN).
Profilaktyka i ochrona integrowana
Najlepsze efekty ochrony osiąga się, łącząc różne metody w ramach integrowanej ochrony roślin (IPM). Działania profilaktyczne obejmują:
- płodozmian i unikanie uprawy kapustnych po sobie,
- stosowanie odmian odpornych,
- niszczenie samosiewów i chwastów krzyżowych – alternatywnych żywicieli szkodnika.
Więcej informacji o szkodnikach upraw można znaleźć na stronie szkodników Innvigo.