Spis treści
- Charakterystyka mszycy zbożowej
- Cykl życiowy i warunki rozwoju
- Szkody wyrządzane przez mszyce zbożowe
- Monitoring i progowanie zagrożenia
- Zwalczanie mszycy zbożowej
- Działania profilaktyczne
Charakterystyka mszycy zbożowej
Mszyca zbożowa (Sitobion avenae) to jeden z najczęstszych i najgroźniejszych szkodników w uprawach zbóż w Polsce. Występuje głównie na pszenicy, jęczmieniu, owsie i życie, a także na trawach dzikich. Jest drobnym owadem ssącym o barwie zielonej lub brunatnej, który żywi się sokami roślinnymi, powodując osłabienie roślin.
Cykl życiowy i warunki rozwoju
Mszyce zbożowe zimują w postaci jaj złożonych na trawach. Wiosną z jaj wylęgają się larwy, które przechodzą kolejne stadia rozwoju. W sezonie możliwe jest pojawienie się wielu pokoleń mszyc. Wysoka temperatura i niska wilgotność względna powietrza sprzyjają szybkiemu rozwojowi populacji.
Szkody wyrządzane przez mszyce zbożowe
Mszyca zbożowa może wyrządzać znaczne straty plonu poprzez:
- osłabienie fotosyntezy w wyniku ssania soków z liści i kłosów,
- wydzielanie rosy miodowej, na której rozwijają się grzyby sadzakowe,
- przenoszenie wirusów roślinnych, takich jak wirus Żółtej karłowatości jęczmienia (BYDV).
Monitoring i progowanie zagrożenia
Regularna obserwacja upraw, szczególnie w fazie rozwojowej kłosa, jest kluczowa dla oceny zagrożenia. Przyjętym progiem szkodliwości jest:
- 10 mszyc na kłosie w fazie dojrzewania ziarna,
- 5 mszyc na roślinie w fazie BBCH 65-71.
Do monitoringu warto wykorzystać lupę i liczyć mszyce na losowo wybranych kłosach.
Zwalczanie mszycy zbożowej
W zwalczaniu mszycy zbożowej stosuje się przede wszystkim środki ochrony roślin z grupy insektycydów kontaktowych i systemicznych. Zabieg powinien być wykonany przy przekroczeniu progu szkodliwości oraz w odpowiednich warunkach pogodowych.
Zaleca się rotację substancji czynnych w celu opóźnienia rozwoju odporności. Szczegółowe zalecenia produktowe dostępne są na stronie dotyczącej ochrony zbóż ozimych.
Działania profilaktyczne
W celu ograniczenia występowania mszyc warto stosować metody agrotechniczne:
- płytka orka zaraz po żeniwach,
- niszczenie samosiewów zbóż i traw,
- zachowanie odpowiednich terminów siewu.
Dobrym uzupełnieniem ochrony jest obecność naturalnych wrogów mszyc, takich jak biedronki czy bzygowate.
Więcej informacji można znaleźć również na stronie PIORiN.