Spis treści
- Występowanie i znaczenie gospodarcze
- Rozpoznawanie szkodnika
- Cykl życiowy pryszczarka borówkowca
- Szkody wyrządzane przez pryszczarka borówkowca
- Monitoring i diagnostyka
- Zwalczanie pryszczarka borówkowca
- Działania profilaktyczne
Występowanie i znaczenie gospodarcze
Pryszczarek borówkowiec (Dasineura oxycoccana) to groźny szkodnik roślin z rodzaju Vaccinium, szczególnie borówki wysokiej. W ostatnich latach jego występowanie nasila się na plantacjach w Polsce, co związane jest z intensyfikacją uprawy oraz łagodniejszymi zimami sprzyjającymi przezimowaniu larw.
Rozpoznawanie szkodnika
Dorosłe osobniki to niewielkie muchówki o długości 1,5–2 mm. Ich ciało jest delikatne, a skrzydła przezroczyste. Znacznie łatwiej rozpoznać larwy pryszczarka borówkowca – małe, czerwonawe, beznogie larwy o długości ok. 2 mm, żyjące wewnątrz najmłodszych liści lub pąków wierzchołkowych.
Cykl życiowy pryszczarka borówkowca
Cykl życiowy tego gatunku uzależniony jest od warunków pogodowych. W sprzyjających warunkach możliwe są nawet 4–5 pokoleń w ciągu sezonu. Muchówki składają jaja do najmłodszych liści i pąków wierzchołkowych, a wylęgłe larwy żywią się tkaną roślinną, powodując deformacje i zahamowanie wzrostu.
Szkody wyrządzane przez pryszczarka borówkowca
Szkody mają przede wszystkim charakter jakościowy. Rośliny zaatakowane przez larwy mają skręcone, zniekształcone wierzchołki pędów, co prowadzi do osłabienia wzrostu i obniżenia plonowania. W skrajnych przypadkach pryszczarek borówkowiec może całkowicie zniszczyć przyrosty roczne, co obniża wartość handlową roślin owocowych.
Monitoring i diagnostyka
Monitoring obecności pryszczarka borówkowca powinien być prowadzony od początku wegetacji. Stosuje się w tym celu lęgarnie, pułapki feromonowe oraz regularne obserwacje wierzchołków pędów. Wczesne wykrycie obecności larw umożliwia skuteczniejsze prowadzenie ochrony roślin.
Zwalczanie pryszczarka borówkowca
Skuteczna ochrona przed pryszczarkiem borówkowcem wymaga podejścia zintegrowanego. Zwalczanie chemiczne powinno być poprzedzone monitoringiem i dostosowane do terminów lotu muchówek. Zabiegi należy prowadzić na początku lotu owadów dorosłych oraz w fazie obecności najmłodszych larw.
Oprysk powinien obejmować górne części roślin, w tym pędy i pąki. Zabiegi należy powtarzać zgodnie z zaleceniami etykiety środka. Aktualne informacje o dopuszczonych preparatach można znaleźć na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz PIORiN.
Działania profilaktyczne
Profilaktyka opiera się na stosowaniu materiału szkółkarskiego wolnego od szkodników, cięciu pędów z objawami żarłości larw oraz usuwaniu resztek roślinnych spod krzewów. Zalecane jest również unikanie zbyt gęstych nasadzeń i dbanie o przewiewność plantacji.
Działania te ograniczają warunki rozwoju pryszczarka i wspomagają skuteczność metod chemicznych.
Więcej informacji o ochronie sadów można znaleźć na stronie ochrona sadownictwa.