Spis treści
- Występowanie i znaczenie gospodarcze
- Identyfikacja szkodnika
- Cykl życiowy pryszczarka porzeczkowiaka liściowego
- Szkody powodowane w uprawach
- Monitoring i prognozowanie występowania
- Metody zwalczania
Występowanie i znaczenie gospodarcze
Pryszczarek porzeczkowiak liściowy (Dasineura tetensi) to groźny szkodnik upraw krzewów porzeczek, szczególnie czarnej. Występuje powszechnie w Polsce oraz w większości krajów Europy, gdzie odgrywa istotną rolę w ograniczaniu plonów oraz jakości owoców. Szczególnie niebezpieczny jest w nasadzeniach towarowych i szkółkach.
Identyfikacja szkodnika
Dorosłe osobniki są trudne do zauważenia — mierzą zaledwie około 2 mm, mają delikatne, czarne ciało i przezroczyste skrzydła. Charakterystyczne objawy żerowania larw to silnie zdeformowane, zawinięte i spęczniałe liście na wierzchołkach pędów. Takie symptomy często mylone są z objawami chorób wirusowych lub niedoborów pokarmowych.
Różnicowanie objawów
Odróżnienie skutków działania pryszczarka porzeczkowiaka liściowego od innych czynników stresowych wymaga dokładnej obserwacji roślin — obecność białawych larw wewnątrz zdeformowanych liści potwierdza obecność tego szkodnika.
Cykl życiowy pryszczarka porzeczkowiaka liściowego
Pryszczarek porzeczkowiak liściowy rozwija się w kilku pokoleniach rocznie, w zależności od warunków pogodowych. Samice składają jaja na młodych liściach porzeczek. Po kilku dniach wylęgają się larwy, które żerują wewnątrz tkanki liściowej przez 2–3 tygodnie, powodując jej zniekształcenie.
Zimowanie i kolejne pokolenia
Zimują larwy w glebie w formie bobówek. Wiosną następuje rójka i ponowne składanie jaj. Ciepłe i wilgotne lata sprzyjają liczniejszym pokoleniom i nasileniu szkód.
Szkody powodowane w uprawach
Uszkodzenia wywołane przez pryszczarka porzeczkowiaka liściowego prowadzą do ograniczenia fotosyntezy, spowolnienia wzrostu krzewów, a w konsekwencji — do zmniejszenia plonu. W szkółkach sadowniczych skutki mogą być jeszcze poważniejsze, gdyż deformacje pędów obniżają jakość materiału nasadzeniowego.
Monitoring i prognozowanie występowania
Monitoring opiera się na systematycznej obserwacji młodych liści porzeczki. Możliwe jest także wykorzystanie żółtych tablic lepnych do rejestrowania nalotu osobników dorosłych. Istotna jest znajomość lokalnych warunków pogodowych i historii występowania szkodnika na plantacji.
Metody zwalczania
Efektywna ochrona porzeczek przed pryszczarkiem wymaga kompleksowego podejścia:
- Zabiegi agrotechniczne – systematyczne cięcie i usuwanie porażonych pędów redukuje źródła infekcji.
- Ochrona biologiczna – stosowanie preparatów na bazie nicieni entomopatogenicznych może ograniczyć liczebność larw w glebie.
- Środki ochrony roślin – należy stosować zarejestrowane insektycydy zgodnie z zaleceniami PIORiN.
Link do dodatkowych informacji
Dowiedz się więcej na temat szkodników w uprawach na stronie INNVIGO