Spis treści
- Charakterystyka bawełnicy topolowo-sałatowej
- Rozpoznanie szkodnika
- Cykl życiowy i rozwój
- Znaczenie gospodarcze i szkodliwość
- Monitoring i obserwacja
- Metody zwalczania
- Działania profilaktyczne
Charakterystyka bawełnicy topolowo-sałatowej
Bawełnica topolowo-sałatowa (Pemphigus bursarius) to gatunek mszycy należący do rodziny Aphididae. Jest szkodnikiem roślin uprawnych, zwłaszcza sałaty, oraz niektórych gatunków topoli, gdzie rozwija pierwsze pokolenia. Występuje powszechnie w Europie, a także w innych strefach klimatu umiarkowanego.
Rozpoznanie szkodnika
Dorosłe osobniki są drobne, o miękkim ciele, pokrytym woskowatą wydzieliną przypominającą bawełnę. Larwy są jasnożółte i skupiają się w koloniach na spodniej stronie liści lub w okolicach korzeni.
Cykl życiowy i rozwój
Bawełnica topolowo-sałatowa ma złożony cykl życiowy z przemiennością roślin żywicielskich. Wiosną zimujące jaja wykluwają się na topolach, gdzie rozwijają się dzieworodne samice. Tworzą charakterystyczne galasy (narośla). W lecie pojawiają się formy uskrzydlone, które przelatują na rośliny zielne, takie jak sałata, gdzie rozwijają kolejne pokolenia. Jesienią wracają na topole, gdzie odbywa się rozmnażanie płciowe i składanie jaj zimujących.
Znaczenie gospodarcze i szkodliwość
Szkodnik powoduje poważne straty w uprawach sałaty. Żerowanie prowadzi do zniekształceń roślin, spadku plonów, a w przypadku silnego porażenia – do całkowitego zniszczenia uprawy. Wydzieliny mszyc mogą także sprzyjać rozwojowi grzybów sadzakowych.
Monitoring i obserwacja
Systematyczny przegląd plantacji pozwala na wczesne wykrycie obecności bawełnicy. Szczególną uwagę należy zwracać na obecność galasów na topolach wiosną oraz kolonie na korzeniach i liściach sałaty w okresie letnim. Warto prowadzić notatki z obserwacji i stosować pułapki żółte.
Metody zwalczania
Zwalczanie bawełnicy topolowo-sałatowej wymaga zintegrowanego podejścia:
- stosowanie płodozmianu i unikanie bliskości upraw sałaty i topoli,
- nawożenie i nawadnianie w sposób zapewniający zdrowy wzrost roślin,
- mechaniczne usuwanie silnie porażonych roślin,
- stosowanie odpowiednio dobranych środków ochrony roślin – zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Rolnictwa,
- stosowanie preparatów biologicznych, np. na bazie entomopatogenicznych grzybów.
Działania profilaktyczne
Zapobieganie występowaniu bawełnicy topolowo-sałatowej obejmuje m.in.:
- unikanie sadzenia topól w pobliżu upraw warzyw,
- przestrzeganie zasad higieny fitosanitarnej na polu,
- utrzymanie odpowiedniego pH i struktury gleby,
- wczesny siew i zbiory w celu ograniczenia ekspozycji na szkodnika.
Więcej informacji o szkodnikach upraw znajdziesz na stronie: szkodniki roślin – INNVIGO.