Spis treści
- Występowanie i znaczenie gospodarcze
- Rozpoznawanie gąsienic bielinka rzepnika
- Cykl życiowy i rozwój
- Szkody wyrządzane przez gąsienice bielinka rzepnika
- Monitoring i metody kontroli
- Działania profilaktyczne
Występowanie i znaczenie gospodarcze
Gąsienice bielinka rzepnika (Pieris rapae) są często spotykanymi szkodnikami upraw krzyżowych, w tym szczególnie rzepaku. Występują powszechnie w całej Polsce, a ich liczebność może znacznie wzrosnąć w sprzyjających warunkach pogodowych, zwłaszcza latem i wczesną jesienią.
Rozpoznawanie gąsienic bielinka rzepnika
Gąsienice są zielonkawe z drobnymi, jasnożółtymi paskami wzdłuż ciała. Osiągają do 3 cm długości. Od innych gąsienic można je odróżnić poprzez obecność delikatnych włosków i stosunkowo powolny ruch. Są często mylone z larwami bielinka kapustnika, jednak rzepnik ma bardziej jednolitą barwę i mniejsze rozmiary.
Cykl życiowy i rozwój
Gatunek ten rozwija 2–3 pokolenia rocznie. Samica składa pojedyncze jaja na spodniej stronie liści roślin żywicielskich. Po kilku dniach wylęgają się gąsienice, które żarłocznie odżywiają się przez ok. 2 tygodnie. Następnie przepoczwarzają się w jasnożółtą poczwarkę przytwierdzoną do łodyg lub elementów uprawy.
Szkody wyrządzane przez gąsienice bielinka rzepnika
Gąsienice bielinka rzepnika wyrządzają szkody poprzez wyjadanie blaszek liściowych. Powoduje to osłabienie fotosyntezy, co prowadzi do ograniczenia plonowania roślin. Uszkodzone rośliny mogą być bardziej podatne na infekcje wtórne oraz stresy środowiskowe.
Monitoring i metody kontroli
Skuteczne metody obserwacji
Monitoring powinien być prowadzony regularnie, zwłaszcza w okresach wzmożonej aktywności motyli. Do obserwacji używa się tablic lepnych oraz lustracji liści. Liczebność gąsienic powyżej progu ekonomicznej szkodliwości (5 os./m2) może uzasadniać podjęcie zabiegów.
Metody ograniczania populacji
W uprawach można stosować zintegrowane metody ochrony roślin, łączące:
- mechaniczne usuwanie jaj i gąsienic,
- wprowadzanie naturalnych wrogów (np. pasożytnicze osy),
- preparaty mikrobiologiczne na bazie Bacillus thuringiensis,
- interwencyjne zabiegi chemiczne w uzasadnionych przypadkach (zgodnie z wytycznymi PIORiN).
Działania profilaktyczne
W profilaktyce należy uwzględnić:
- płodozmian z ograniczeniem upraw krzyżowych w monokulturze,
- odpowiedni termin siewu,
- utrzymywanie bioróżnorodności biologicznej w agrosystemie.
Dodatkowe informacje o szkodnikach znajdują się na stronie Innvigo.
Więcej informacji o zwalczaniu szkodników można znaleźć również na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.