Spis treści
- Charakterystyka owocówki żurawineczki
- Cykl rozwojowy i żywienie
- Występowanie i rośliny żywicielskie
- Szkody wyrządzane przez owocówkę
- Monitoring i progowanie
- Metody zwalczania
Charakterystyka owocówki żurawineczki
Owocówka żurawineczka (Grapholita packardi) to niewielki motyl należący do rodziny zwójek liściowych. Dorosłe osobniki mają rozpiętość skrzydeł sięgającą 10–12 mm i charakteryzują się brązowo-szarym ubarwieniem ze srebrzystymi smugami. Larwy są różowe lub kremowe, osiągające do 10 mm długości, a ich ciało zakończone jest brązową głową.
Cykl rozwojowy i żywienie
Owocówka żurawineczka w warunkach klimatu umiarkowanego rozwija zazwyczaj jedno pokolenie rocznie. Stadium zimującym jest larwa, która przebywa w resztkach roślinnych lub glebie. Wiosną przepoczwarza się, a dorosłe motyle pojawiają się od maja do lipca, składając jaja na owoce i liście roślin żywicielskich.
Larwy żyją wewnątrz owoców, gdzie drążą kanały żerne, powodując uszkodzenia i obniżenie wartości handlowej plonu.
Występowanie i rośliny żywicielskie
Owocówka żurawineczka jest szeroko rozpowszechniona w Ameryce Północnej, lecz coraz częściej obserwowana jest również w Europie. W Polsce notuje się jej występowanie przede wszystkim na plantacjach upraw sadowniczych i jagodowych. Do głównych roślin żywicielskich należą:
- żurawina wielkoowocowa,
- borówka wysoka,
- malina,
- wiśnia i śliwa.
Szkody wyrządzane przez owocówkę
Największe szkody powodują larwy żujące wnętrze owoców. Zaatakowane owoce opadają przedwcześnie, a ich wartość rynkowa ulega drastycznemu obniżeniu. Dodatkowo zranienia ułatwiają wtórne infekcje grzybowe.
W intensywnych uprawach, np. borówki amerykańskiej, straty spowodowane przez owocówkę mogą przekraczać 30% plonu.
Monitoring i progowanie
Do monitoringu populacji stosuje się pułapki feromonowe. Warto rozpocząć obserwację od maja, rejestrując intensywność nalotów. Próg ekonomicznej szkodliwości ustala się indywidualnie, zależnie od uprawy i warunków klimatycznych.
Obserwacje należy prowadzić systematycznie, szczególnie w okresie kwitnienia i dojrzewania owoców, co pozwala na wczesne podjęcie działań ochronnych.
Metody zwalczania
Metody agrotechniczne
W ramach profilaktyki zaleca się:
- dokładne usuwanie resztek roślinnych po zbiorach,
- nawożenie zapewniające zdrowy rozwój roślin,
- utrzymywanie odpowiedniej gęstości nasadzeń.
Metody biologiczne
Stosowanie naturalnych wrogów, takich jak pasożytnicze muchówki z rodziny Tachinidae lub osy z rodziny Trichogrammatidae, może ograniczyć populację szkodnika bez szkody dla środowiska.
Zabiegi chemiczne
W przypadku przekroczenia progu szkodliwości należy sięgnąć po środki ochrony roślin, zawsze zgodnie z aktualnym rejestrem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi lub PIORiN.
Zabiegi wykonuje się najczęściej tuż po zaobserwowaniu pierwszych lotów motyli oraz w fazie składania jaj. Należy przestrzegać okresów prewencji i karencji oraz zmieniać preparaty celem zapobiegania odporności.
Wsparcie doradcze
W przypadku intensywnych infestacji warto skorzystać z pomocy doradców technicznych. Kontakt do konsultantów znajduje się na stronie INNVIGO.