Spis treści
- Występowanie i biologia szkodnika
- Szkody wyrządzane przez słonecznicę orężówkę
- Identyfikacja i rozpoznanie
- Monitoring i progowanie
- Zwalczanie i metody ochrony
- Działania profilaktyczne
Występowanie i biologia szkodnika
Słonecznica orężówka (Oxicesta geographica) to motyl z rodziny sówek (Noctuidae), występujący głównie w południowej i środkowej Europie. Gatunek ten coraz częściej notowany jest także na terytorium Polski, szczególnie w rejonach uprawy słonecznika. Owady dorosłe pojawiają się w czerwcu i lipcu, a głównym zagrożeniem dla roślin uprawnych są żarłoczne gęsienice.
Szkody wyrządzane przez słonecznicę orężówkę
Gęsienice tego szkodnika żerują na liścich i koszyczkach kwiatowych roślin. Szczególnie narażone są uprawy słonecznika, gdzie larwy powodują znaczne uszkodzenia aparatów asymilacyjnych i kwiatostanów. Może to prowadzić do ograniczenia liczby nasion i spadku plonów. W warunkach masowego pojawu, straty mogą być bardzo poważne.
Identyfikacja i rozpoznanie
Dorosłe osobniki mają rozpiętość skrzydeł sięgającą 25–30 mm. Skrzydła przednie są jasnożółte z wyraźnie zaznaczonymi, brązowymi żyłkami i plamami przypominającymi mapę, co odzwierciedla nazwa gatunku. Gęsienice osiągają do 30 mm długości, są ciemnobrązowe z jasnym paskiem na grzbiecie.
Monitoring i progowanie
Monitorowanie obecności szkodnika powinno rozpocząć się na początku czerwca. Wskazane jest stosowanie pułapek feromonowych, które pozwalają na ocenę liczebności populacji. Przekroczenie progu ekonomicznej szkodliwości powinno skłonić do podjęcia interwencji chemicznej.
Zwalczanie i metody ochrony
W ochronie przed słonecznicą orężówką stosuje się metody integrowanej ochrony roślin. Główne strategie to:
- zabiegi chemiczne z zastosowaniem zarejestrowanych insektycydów,
- mechaniczne usuwanie porażonych części roślin,
- przestrzeganie płodozmianu i unikanie upraw słonecznika w ciągu kilku lat na tym samym polu.
Aktualna lista dopuszczonych środków ochrony roślin znajduje się na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Działania profilaktyczne
Ochrona upraw zaczyna się od zapobiegania. Wskazane jest:
- niszczenie resztek pożniwnych,
- głębokie orki jesienne,
- sadzenie odmian mniej podatnych na uszkodzenia,
- wczesne terminy siewu.
Kompleksowe podejście do ochrony pozwala znacznie ograniczyć presję szkodnika i zabezpieczyć plony.