Zapoznaj się z nasza ofertą

Ziemiórki

  1. INNVIGO
  2. Ziemiórki

Spis treści

Charakterystyka ziemiórek

Ziemiórki (Sciaridae) to drobne, ciemno ubarwione muchówki o długości 2–5 mm. Najczęściej występują w środowisku wilgotnym – w szklarniach, tunelach foliowych, a także w uprawach doniczkowych. Choć dorosłe osobniki nie wyrządzają bezpośrednich szkód, to ich larwy stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i wzrostu roślin.

Ziemiórki przyciąga rozkładająca się materia organiczna oraz wilgotne podłoże, dlatego ich obecność często wskazuje na niewłaściwe warunki sanitarne. Są szczególnie uciążliwe w uprawach warzyw, ziół oraz roślin ozdobnych prowadzonych pod osłonami.

Cykl rozwojowy i objawy występowania

Cykl życia ziemiórek trwa od 3 do 4 tygodni i obejmuje 4 stadia: jajo, larwa, poczwarka, imago. Samice składają do kilkuset jaj w wilgotnej glebie lub podłożu organicznym. Larwy po wylęgu odżywiają się korzeniami młodych roślin, martwą materią roślinną i mikroorganizmami.

Objawy obecności ziemiórek to przede wszystkim:

  • osłabienie wzrostu roślin,
  • więdnięcie i zasychanie liści,
  • zamieranie siewek,
  • obecność dorosłych muchówek latających przy podłożu,
  • widoczne larwy – cienkie, białe z czarną główką – w glebie.

Intensywność pojawu ziemiórek nasila się przy wysokiej wilgotności i temperaturze powyżej 20°C.

Dlaczego ziemiórki są groźne?

Ziemiórki stanowią poważne zagrożenie dla roślin, szczególnie w początkowej fazie wzrostu. Larwy uszkadzają korzenie, co prowadzi do zahamowania rozwoju, zwiększonej podatności na choroby oraz spadku jakości i ilości plonów.

Dodatkowo:

  • mogą przenosić patogeny chorobotwórcze – grzyby i bakterie,
  • wysoka liczebność sprzyja wtórnym infekcjom,
  • zwiększają ryzyko strat w produkcji szkółkarskiej i ozdobnej.

Ziemiórki często występują równocześnie z innymi szkodnikami i mogą utrudniać diagnostykę problemu fitosanitarnego.

Jakie uprawy atakują ziemiórki?

Larwy ziemiórek występują w szerokim spektrum roślin:

Największe ryzyko szkód pojawia się w fazie kiełkowania, siewek i młodych roślin, kiedy system korzeniowy jest szczególnie wrażliwy.

Metody zwalczania ziemiórek

Monitorowanie obecności

Wykrycie obecności ziemiórek na wczesnym etapie jest kluczowe. Skuteczne metody monitorowania to:

  • żółte tablice lepowe rozstawione w pobliżu powierzchni podłoża,
  • próby glebowe – sprawdzanie obecności larw,
  • obserwacja dorosłych muchówek unoszących się po podlewaniu.

Zabiegi agrotechniczne

Ograniczenie populacji ziemiórek możliwe jest poprzez:

  • zmniejszenie wilgotności podłoża,
  • stosowanie podłoży wolnych od materii organicznej,
  • dokładne usuwanie resztek organicznych i martwej materii,
  • sterylizacja gleby przed siewem.

Zabiegi chemiczne i biologiczne

W przypadku dużego zagrożenia zaleca się sięgnięcie po:

  • insektycydy kontaktowe i systemiczne – zgodnie z etykietą,
  • nicienie entomopatogeniczne (np. Steinernema),
  • przyjazne biologicznie preparaty z Bacillus thuringiensis.

Wszystkie środki należy stosować zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin i w odpowiednich warunkach pogodowych.

Dobre praktyki i profilaktyka

Utrzymanie higieny uprawy

Ziemiórki zasiedlają miejsca wilgotne, zawilgocone i zaniedbane. Oto kluczowe działania zapobiegawcze:

  • regularne usuwanie martwej materii organicznej,
  • utrzymywanie umiarkowanej wilgotności podłoża,
  • wietrzenie i osuszanie tuneli foliowych i szklarni,
  • kontrola nowych sadzonek – kwarantanna przed wprowadzeniem do szklarni.

Współpraca z doradcami

W przypadku masowego pojawu ziemiórek warto konsultować się z doradcami rolniczymi i specjalistami ds. ochrony roślin. Dane monitoringowe można śledzić m.in. na stronach PIORiN czy Centrum Doradztwa Rolniczego.

Podsumowanie

Ziemiórki to szkodniki, które mogą prowadzić do znacznych strat w produkcji szklarniowej i doniczkowej. Ich obecność w glebie sprzyja rozwojowi chorób, osłabieniu wzrostu i zamieraniu roślin.

Skuteczna ochrona opiera się na:

  • wczesnym monitoringu,
  • dobrej higienie uprawy,
  • umiarkowanym podlewaniu,
  • stosowaniu metod biologicznych i – w razie konieczności – chemicznych.

Dzięki odpowiedniej profilaktyce i szybkiemu działaniu można skutecznie ograniczyć populację ziemiórek i ochronić plon.