Spis treści
- Czym jest plamistość siatkowa liści?
- Czynniki sprzyjające rozwojowi choroby
- Objawy na roślinach
- Skutki gospodarcze i rolnicze
- Zapobieganie i ochrona
- Powiazane zagadnienia
Czym jest plamistość siatkowa liści?
Plamistość siatkowa liści to jedna z najpowszechniejszych chorób grzybowych atakujących głównie zboża, zwłaszcza jęczmień. Choroba wywoływana jest przez grzyby z rodzaju Pyrenophora, a dokładnie Pyrenophora teres. Występuje w dwóch formach: forma teres oraz forma maculata, różniące się obrazem objawów i intensywnością porażenia.
Czynniki sprzyjające rozwojowi choroby
Rozwojowi patogenu sprzyjają:
- wilgotna pogoda oraz umiarkowane temperatury (10–20°C),
- zbyt gęsty siew i słaba cyrkulacja powietrza w łanie,
- brak zmianowania upraw,
- pozostawienie porażonych resztek pożniwnych na polu,
- brak stosowania zapraw nasiennych.
Objawy na roślinach
Typowe objawy plamistości siatkowej liści to:
- wydłużone, brunatne plamy z siatkowym wzorem nekroz,
- jasne obrzeża plam, często złączone w rozległe nekrozy,
- przedwczesne zamieranie liści, zwłaszcza dolnych,
- osłabiony rozwój roślin oraz zmniejszona powierzchnia asymilacyjna.
Skutki gospodarcze i rolnicze
Choroba powoduje znaczne straty plonu, które mogą sięgać nawet 40%, szczególnie w latach sprzyjających infekcji. Dodatkowo zmniejsza jakość ziarna i zwiększa podatność roślin na inne stresy środowiskowe i agrofagi.
Zapobieganie i ochrona
Skuteczna strategia ograniczania strat obejmuje:
1. Działania agrotechniczne
- zmianowanie upraw, unikanie monokultury,
- głęboka orka i niszczenie resztek pożniwnych,
- dobrze zbilansowane nawożenie azotowe i potasowe.
2. Zaprawianie nasion
Stosowanie zapraw nasiennych ogranicza pierwotne źródło infekcji i wspomaga zdrowy start roślin.
3. Zabiegi fungicydowe
Opryskiwanie fungicydami w kluczowych fazach rozwojowych, szczególnie od fazy krzewienia do liścia flagowego. Dobrze dobrany fungicyd powinien zawierać substancje o działaniu układowym i kontaktowym. W celu utrzymania skuteczności wskazane jest rotowanie preparatów z różnych grup chemicznych.
4. Monitorowanie pola
Regularna lustracja plantacji pozwala na szybką reakcję w przypadku pojawienia się pierwszych objawów.