Chowacz czterozębny – skuteczne zwalczanie chemiczne w rzepaku
Chowacz czterozębny (Ceutorhynchus pallidactylus) to jeden z kluczowych szkodników łodygowych rzepaku, a w praktyce polowej najczęściej jest rozpatrywany jako problem „wczesnej wiosny” i „przed kwitnieniem”. Jego znaczenie wynika z tego, że szkody powstają w tkankach przewodzących i konstrukcyjnych rośliny: larwy żerują w ogonkach liściowych i łodygach, co sprzyja pękaniu, deformacjom, słabszemu przewodzeniu wody i asymilatów oraz w efekcie obniżeniu stabilności łanu. Z tego powodu zwalczanie chowacza czterozębnego powinno być prowadzone decyzją zabiegową opartą o właściwe okno aplikacji i dobór grupy insektycydu, a nie wyłącznie o kalendarz.
W rzepaku ozimym naloty chrząszczy zwykle rozpoczynają się wraz z ociepleniem, a presja narasta falami. Dlatego oprysk na chowacza czterozębnego jest najbardziej efektywny, gdy celuje w osobniki dorosłe przed złożeniem jaj lub w czasie intensywnego nalotu. W praktyce, gdy pojawia się potrzeba „szybkiej reakcji”, rośnie ryzyko nadużywania tej samej grupy chemicznej, co pogarsza trwałość programu i zwiększa ryzyko spadku skuteczności. Ten poradnik porządkuje decyzje: chowacz czterozębny opis w ujęciu zabiegowym, chowacz czterozębny w rzepaku (szczególnie w ozimym), a także dobór „środków na chowacza czterozębnego” i logikę rotacji mechanizmów działania.
Chemiczne zwalczanie opiera się na zabiegach nalistnych zarejestrowanymi insektycydami. Kluczowe jest rozpoznanie, czy zabieg ma chronić roślinę przed nową falą nalotu, czy też „zamykać” okno ryzyka składania jaj. W obu przypadkach liczy się precyzja terminu i technologia aplikacji (dawka etykietowa, odpowiedni wydatek cieczy, warunki pogodowe), ponieważ opóźniona interwencja przekłada się na gorszy efekt i większą presję na kolejne zabiegi w sezonie.
Kiedy wykonać oprysk na chowacza czterozębnego
Okno decyzyjne dla zabiegu przeciwko chowaczowi czterozębnemu jest relatywnie krótkie i w dużej mierze zależy od dynamiki nalotu oraz tempa rozwoju rzepaku. W rzepaku ozimym najczęściej rozpatruje się zabieg w fazach od początku ruszenia wegetacji do okresu poprzedzającego kwitnienie. Największą wartość ma wykonanie zabiegu wtedy, gdy dorosłe osobniki są aktywne na roślinach i możliwa jest skuteczna eliminacja przed składaniem jaj. Z kolei zbyt wczesny zabieg (przy chłodnej pogodzie i słabej aktywności szkodnika) może dać krótkotrwały efekt, a zbyt późny zabieg nie cofnie szkód powstałych wewnątrz łodyg.
W praktyce „kiedy pryskać” oznacza połączenie trzech elementów: (1) presji nalotu, (2) fazy rozwojowej rzepaku, (3) warunków zabiegowych umożliwiających skuteczne pokrycie roślin cieczą roboczą. Jeżeli w tym samym okresie planowane są zabiegi fungicydowe lub regulacyjne, decyzję mieszaninową należy podejmować wyłącznie w oparciu o zgodność etykiet i zalecenia dotyczące mieszalności, aby nie obniżyć jakości aplikacji insektycydu.
| Scenariusz polowy | Faza rzepaku / sytuacja łanu | Okno zabiegu | Cel chemiczny i uwagi praktyczne |
|---|---|---|---|
| Pierwsza fala nalotu po ociepleniu | Wczesna wiosna, początek aktywności szkodników | Krótko po stwierdzeniu aktywnych chrząszczy na roślinach | Eliminacja osobników dorosłych przed składaniem jaj; kluczowa jest temperatura sprzyjająca aktywności i dobre pokrycie roślin. |
| Wysoka presja i nalot falowy | Dynamiczny rozwój, rosnąca masa liściowa | Interwencja w szczycie nalotu lub tuż przed nim (wg obserwacji w łanie) | Ograniczenie kolejnych zasiedleń; rozważenie trwałości działania i doboru grupy MoA w programie. |
| Przyspieszona wegetacja i szybkie przechodzenie do pąkowania | Okres zielonego pąka, rośliny „wychodzą” w pęd | Przed intensywnym składaniem jaj i przed zamknięciem łanu | Maksymalizacja skuteczności przez precyzyjny termin; ryzyko spóźnienia rośnie wraz z tempem wzrostu rzepaku. |
| Późno wykryta obecność szkodnika | Zaawansowane fazy przed kwitnieniem | Tylko jeśli nadal obserwuje się aktywne osobniki dorosłe | Zabieg „ratunkowy” ma ograniczoną wartość: nie usuwa szkód wewnętrznych; wymaga szczególnie dobrej techniki oprysku. |
Oprysk na chowacza czterozębnego przed pąkowaniem / w okresie zielonego pąka
Okres przejścia rzepaku w tworzenie pędu i zielonego pąka jest krytyczny chemicznie, bo jednocześnie rośnie atrakcyjność roślin dla chowacza, zwiększa się tempo składania jaj, a łan zaczyna się zagęszczać. W praktyce oznacza to, że skuteczność zabiegu zależy nie tylko od doboru insektycydu, ale także od zdolności dotarcia cieczy roboczej do miejsc aktywności chrząszczy. W tym momencie oprysk na chowacza czterozębnego ma największy sens jako działanie „z wyprzedzeniem” w czasie nasilonego nalotu, a nie jako reakcja po stwierdzeniu pierwszych objawów uszkodzeń.
W zielonym pąku rośnie ryzyko „zbyt płytkiego” pokrycia łanu i skrócenia czasu rzeczywistego kontaktu szkodnika z substancją czynną. Dlatego w tej fazie technologii zabiegu należy poświęcić tyle samo uwagi co doborowi grupy chemicznej. Jeżeli warunki pogodowe są chwiejne, warto wybierać termin w oknie stabilnej pogody (bez gwałtownych spadków temperatury i bez silnego wiatru), aby uniknąć niedokładnej aplikacji i pozornego „braku działania” środka.
- Celuj w aktywne chrząszcze – zabieg ma najwyższą wartość, gdy osobniki dorosłe są ruchliwe na roślinach i realnie mają kontakt z depozytem cieczy.
- Utrzymuj jakość pokrycia – w zagęszczającym się łanie zwiększaj dbałość o dobór rozpylaczy i objętość cieczy w zakresie dopuszczonym etykietą, aby ograniczyć „puste miejsca” w roślinie.
- Unikaj skrajnych temperatur – bardzo chłodne warunki ograniczają aktywność szkodnika, a wysokie temperatury przy niskiej wilgotności mogą przyspieszać odparowanie i pogarszać depozycję.
- Nie „rozciągaj” zabiegu w czasie – spóźniona interwencja często zmienia zabieg z profilaktycznego w ratunkowy i zwiększa presję na kolejny oprysk.
- Rotuj mechanizmy działania – w programie unikaj powtarzania tej samej grupy IRAC w kolejnych zabiegach na chrząszcze, szczególnie przy wysokiej presji.
- Adiuwanty tylko etykietowo – jeśli stosujesz adiuwant, dopasuj go do zaleceń produktu i warunków zabiegu; nie kompensuj adiuwantem zbyt niskiej jakości oprysku.
Oprysk na chowacza czterozębnego wiosną (przed kwitnieniem)
Zabieg wiosenny „przed kwitnieniem” ma sens wtedy, gdy presja nalotu utrzymuje się lub pojawia się kolejna fala zasiedlenia, a rzepak nadal znajduje się w fazach, w których ograniczenie aktywnych chrząszczy przekłada się na mniejsze ryzyko uszkodzeń łodyg. W praktyce zwalczanie chowacza czterozębnego w tym oknie wymaga rozsądnej oceny: czy na roślinach nadal obserwuje się osobniki dorosłe i czy aplikacja może być wykonana w warunkach zapewniających skuteczność.
Późniejsze zabiegi przed kwitnieniem niosą typowe ryzyka: gorsze dotarcie cieczy w głąb łanu, większą wrażliwość harmonogramu na wiatr i temperaturę oraz mniejszą „zwrotność” ekonomiczną (część potencjalnych szkód mogła już powstać). Z punktu widzenia programu ochrony, późny oprysk może też kolidować z innymi priorytetami w rzepaku, dlatego warto planować go jako element uporządkowanej sekwencji zabiegów, a nie jako doraźną reakcję.
- Dobierz termin do fali nalotu – przy presji falowej większe znaczenie ma trafienie w szczyt aktywności niż „idealna data”.
- Oceń realny efekt – jeżeli zabieg ma być wykonany bardzo późno, kluczowe jest, czy eliminuje jeszcze aktywne osobniki dorosłe (a nie „leczy” szkody).
- Uwzględnij warunki aplikacji – ogranicz znoszenie, utrzymuj stabilną prędkość jazdy i dawkę cieczy, by nie tracić depozytu na roślinie.
- Planuj rotację MoA – przy kilku zabiegach w sezonie unikaj schematu „ciągle to samo”, bo to najszybsza droga do spadku skuteczności.
- Spójność programu – jeżeli łączysz zabiegi, priorytetem jest skuteczność insektycydu; mieszanie nie może pogarszać pokrycia ani stabilności cieczy.
Chowacz czterozębny w rzepaku ozimym
W rzepaku ozimym problem chowacza czterozębnego jest najsilniej związany z momentem ruszenia wegetacji i przechodzeniem roślin w intensywny wzrost pędu. Dlatego oprysk na chowacza czterozębnego w rzepaku ozimym powinien być planowany jako element programu: pierwszy zabieg ma zwykle ograniczyć pierwszą, najbardziej „niebezpieczną” falę nalotu, a ewentualny kolejny – zabezpieczyć łan przy presji falowej. Im bardziej dynamiczny sezon, tym większe znaczenie ma szybkie podejmowanie decyzji i trzymanie się reguły: zabieg jest skuteczny, gdy trafia w aktywne chrząszcze, a nie wtedy, gdy „już widać problem”.
Dobór „środków na chowacza czterozębnego” w rzepaku ozimym powinien uwzględniać: (1) przewidywaną liczbę interwencji przeciw chrząszczom wiosną, (2) rotację mechanizmów działania, (3) wymagania technologiczne związane z gęstniejącym łanem. Z perspektywy koszt/efekt najtańszy zabieg to ten, który jest wykonany w dobrym oknie: pozwala ograniczyć presję i zmniejszyć ryzyko konieczności powtórzeń. Z kolei spóźnione działanie często powoduje, że koszt rośnie podwójnie – płaci się za oprysk, a jednocześnie część strat plonu i tak pozostaje.
| Sytuacja na polu | Strategia chemiczna (podejście) | Uwagi i ryzyka |
|---|---|---|
| Jednorazowy, krótki nalot i szybkie „wyciszenie” presji | Jedna interwencja insektycydowa w oknie aktywności chrząszczy; nacisk na termin i jakość aplikacji | Ryzyko zbyt wczesnego zabiegu przy chłodzie; kontrola skuteczności powinna dotyczyć obecności aktywnych osobników po zabiegu. |
| Presja falowa (kolejne naloty) i szybki wzrost rzepaku | Program z możliwością dwóch interwencji: rotacja grup IRAC między zabiegami, unikanie powtórzeń tej samej grupy | Ryzyko spadku skuteczności przy powtarzaniu tej samej chemii; konieczne utrzymanie jakości pokrycia w zagęszczonym łanie. |
| Opóźnione wejście w pole, zabieg planowany późno przed kwitnieniem | Ocena, czy zabieg nadal celuje w aktywne chrząszcze; dobór rozwiązania o wysokiej „pewności działania” w danych warunkach | Zabieg ratunkowy nie cofa szkód; zbyt późna aplikacja zwiększa koszty i presję na kolejne zabiegi w sezonie. |
| Wysoka presja chrząszczy i wcześniejsze użycie tej samej grupy MoA | Zmiana mechanizmu działania zgodnie z IRAC; ograniczenie liczby użyć tej samej grupy w sezonie | Najczęstsza przyczyna problemów to powtarzanie tej samej grupy (np. kilka razy z rzędu); ryzyko selekcji odporności rośnie wykładniczo. |
Chowacz czterozębny w rzepaku jarym
W rzepaku jarym okno decyzyjne bywa bardziej „skondensowane”, bo rośliny szybciej przechodzą przez wrażliwe fazy, a zabieg często musi być wykonany w krótkim czasie po stwierdzeniu nalotu. Z tego powodu oprysk na chowacza czterozębnego w jarym wymaga szczególnej dyscypliny technologicznej: termin musi być zbieżny z aktywnością chrząszczy, a aplikacja powinna zapewnić równomierne pokrycie roślin przy mniejszej masie liściowej niż w ozimym.
W praktyce strategia w jarym częściej opiera się na jednej, dobrze trafionej interwencji niż na wieloetapowym programie. Jeśli jednak presja jest wysoka i nalot się odnawia, obowiązują te same zasady trwałości działania: rotacja mechanizmów działania oraz unikanie powtórzeń tej samej grupy chemicznej w krótkich odstępach czasu.
Insektycyd na chowacza czterozębnego – podejście programowe
Dobór insektycydu na chowacza czterozębnego powinien wynikać z programu ochrony rzepaku, a nie z pojedynczej decyzji „jaki środek dzisiaj”. W praktyce programowe podejście oznacza: planowanie maksymalnej liczby interwencji przeciw chrząszczom wiosną, zaplanowanie rotacji grup IRAC oraz dopasowanie terminu do najbardziej wartościowych okien (wczesna aktywność i okres przed pąkowaniem / zielonego pąka). Takie podejście poprawia nie tylko skuteczność, ale także stabilność w kolejnych sezonach, ograniczając presję selekcyjną na odporność.
W warunkach europejskich w ochronie rzepaku najczęściej spotyka się zabiegi oparte o kilka grup mechanizmów działania (np. pyretroidy – IRAC 3A, inhibitory acetylocholinesterazy – IRAC 1B, czy inne rozwiązania dopuszczone w rejestracji). Niezależnie od wyboru, warunkiem jest zgodność z aktualną etykietą i zakresem rejestracji dla uprawy i szkodnika. Nie należy „dopowiadać” dawek ani terminów poza etykietą – program buduje się na zasadach: trafienie terminu, jakość aplikacji, rotacja MoA i ocena efektu.
Jeżeli w sezonie pojawia się potrzeba więcej niż jednego zabiegu na chrząszcze, najbardziej praktyczna reguła brzmi: nie powtarzaj tej samej grupy IRAC w kolejnych interwencjach, o ile jest dostępna alternatywa z rejestracją. To szczególnie ważne, gdy rolnik mówi „insektycydy na chowacza czterozębnego przestały działać” – w wielu przypadkach źródłem problemu jest połączenie spóźnionego terminu z powtarzaniem tej samej chemii.
Co decyduje o skuteczności zabiegu na chowacza czterozębnego
Skuteczność zabiegu przeciwko chowaczowi czterozębnemu jest wypadkową biologii szkodnika i jakości aplikacji. Ponieważ larwy żerują wewnątrz tkanek, zabieg nalistny ma przede wszystkim ograniczyć populację osobników dorosłych, zanim dojdzie do masowego składania jaj. Z tego powodu „dobre wykonanie” oznacza realny kontakt chrząszczy z substancją czynną na roślinie, a nie tylko formalne wykonanie oprysku w danym tygodniu.
- Faza i tempo wzrostu rzepaku – im szybciej roślina przechodzi do pąkowania, tym krótsze jest okno skutecznego zwalczania dorosłych.
- Aktywność szkodnika w dniu zabiegu – chłód ogranicza ruchliwość chrząszczy i skraca kontakt z depozytem; zbyt ciepłe i suche warunki pogarszają utrzymanie kropli i mogą obniżać skuteczność.
- Pokrycie i depozycja – w zagęszczonym łanie znaczenie ma równomierność zabiegu, dobór rozpylaczy i ograniczenie znoszenia przy wietrze.
- Objętość cieczy i prędkość robocza – w ramach zaleceń etykietowych, zbyt niski wydatek cieczy i nadmierna prędkość zwiększają ryzyko „dziur” w pokryciu.
- Stabilność cieczy roboczej – przygotowanie oprysku (kolejność wlewania, mieszanie, jakość wody) wpływa na powtarzalność działania; łączenie produktów wymaga zgodności etykietowej.
- Adiuwanty – stosuj wyłącznie wtedy, gdy są dopuszczone i pasują do technologii zabiegu; nie powinny maskować błędów terminu lub słabego pokrycia.
Wnioskiem praktycznym jest prosta zasada: jeżeli po zabiegu nadal obserwuje się aktywne chrząszcze na roślinach, najpierw weryfikuje się termin i jakość oprysku (warunki, pokrycie, znoszenie), a dopiero potem rozważa zmianę strategii chemicznej. To pozwala uniknąć niepotrzebnych powtórzeń i budowania presji odpornościowej.
Odporność chowacza czterozębnego na insektycydy
Ryzyko odporności w grupie chowaczy i innych szkodników rzepaku jest realne wszędzie tam, gdzie przez lata powtarza się te same mechanizmy działania, szczególnie w warunkach częstych, wiosennych interwencji. Odporność nie musi oznaczać całkowitego braku działania środka – częściej objawia się jako skrócenie czasu skuteczności, „przeżywanie” części populacji albo konieczność wykonywania powtórzeń mimo poprawnego terminu. Z punktu widzenia programu ochrony najważniejsza jest logika: ograniczać selekcję poprzez rotację grup IRAC i unikać serii zabiegów jedną grupą na kolejne fale nalotu.
Dobra praktyka obejmuje również ograniczanie zabiegów wykonywanych „na zapas” przy niskiej aktywności szkodnika oraz unikanie suboptymalnej aplikacji (znoszenie, zbyt mała ilość cieczy, nieodpowiedni dobór rozpylaczy), bo to tworzy warunki do przeżycia części populacji i selekcji osobników mniej wrażliwych. W przypadku podejrzeń spadku skuteczności, decyzję należy opierać na obserwacjach w łanie i konsekwentnie zmieniać podejście programowe, zamiast powtarzać identyczny zabieg.
| Sygnał w praktyce | Najczęstsza przyczyna (interpretacja) | Wniosek dla programu | Co sprawdzić w pierwszej kolejności |
|---|---|---|---|
| Chrząszcze nadal aktywne krótko po zabiegu | Zabieg w niekorzystnych warunkach (chłód, wiatr, słaba depozycja) lub nietrafiony termin | Ustabilizować technologię i termin; nie eskalować „siłą” kolejną dawką bez analizy | Warunki w dniu zabiegu, znoszenie, pokrycie, prędkość jazdy, objętość cieczy |
| Szybki powrót presji mimo początkowej poprawy | Nowa fala nalotu; efekt krótkotrwały w presji falowej | Planować programowo możliwość drugiej interwencji i rotację MoA | Dynamika nalotu, powtarzalność obserwacji, faza rzepaku |
| Spadek skuteczności po latach stosowania tej samej grupy | Selekcja odporności na powtarzany mechanizm działania | Rotacja grup IRAC, ograniczenie liczby użyć jednej grupy w sezonie | Historia zabiegów, kolejność używanych grup MoA, liczba interwencji |
| Konieczność powtórzeń „bo inaczej nie trzyma” | Powtarzanie jednego schematu + opóźnione terminy zabiegów | Poprawa timing’u, zmiana strategii i mechanizmu działania; priorytet dla okien wysokiej wartości | Termin względem aktywności szkodnika, faza rośliny, jakość wykonania oprysku |
Podsumowanie eksperta Innvigo
Skuteczne zwalczanie chowacza czterozębnego to w praktyce zarządzanie momentem zabiegu i trwałością programu. Koszt ochrony nie wynika wyłącznie z ceny środka, lecz z relacji koszt/efekt: dobrze trafiony oprysk na aktywne chrząszcze ogranicza presję i zmniejsza prawdopodobieństwo konieczności powtórzeń, natomiast spóźniony zabieg często nie cofa strat, a jednocześnie zwiększa liczbę interwencji.
Największe koszty generuje scenariusz, w którym zabieg wykonuje się „za późno” i „tym samym mechanizmem działania co zwykle”. Wtedy rośnie ryzyko utrzymywania się populacji, pogarsza się skuteczność i pojawia się presja na dodatkowe opryski w krótkim czasie. Z punktu widzenia decyzji zabiegowych najważniejsze są trzy zasady: (1) celować w osobniki dorosłe przed składaniem jaj, (2) utrzymywać wysoką jakość aplikacji w zagęszczającym się łanie, (3) rotować mechanizmy działania w programie, aby ograniczać ryzyko odporności.
FAQ
Kiedy najlepiej wykonać oprysk na chowacza czterozębnego?
Najlepszy termin to moment aktywnego nalotu i obecności chrząszczy na roślinach, zanim dojdzie do intensywnego składania jaj. Zabieg ma najwyższą wartość, gdy trafia w dorosłe osobniki w warunkach sprzyjających dobrej depozycji cieczy roboczej.
Jak rozumieć „chowacz czterozębny opis” w kontekście zabiegów?
Zabiegowo kluczowe jest to, że larwy żerują wewnątrz ogonków i łodyg, więc oprysk ma ograniczyć dorosłe chrząszcze. To przesuwa akcent na termin i jakość aplikacji, a nie na „ratowanie” roślin po pojawieniu się uszkodzeń.
Czy oprysk na chowacza czterozębnego przed kwitnieniem ma sens?
Tak, jeśli nadal obserwuje się aktywne osobniki dorosłe i trwa nalot. Jeśli zabieg jest wykonywany bardzo późno, jego wartość spada, bo część szkód mogła już powstać w tkankach roślin.
Na czym polega zwalczanie chowacza czterozębnego wiosną w rzepaku ozimym?
W rzepaku ozimym zwalczanie wiosną polega na trafieniu w fale nalotu w okresie ruszenia wegetacji oraz przed pąkowaniem / w zielonym pąku, przy zachowaniu rotacji mechanizmów działania i wysokiej jakości pokrycia łanu.
Jak dobrać środki na chowacza czterozębnego, gdy nalot jest falowy?
Przy presji falowej kluczowe jest programowe podejście: przewidzenie możliwości drugiej interwencji i rotacja grup IRAC między zabiegami (o ile dostępna jest alternatywa z rejestracją). Powtarzanie tej samej grupy w krótkich odstępach zwiększa ryzyko spadku skuteczności.
Jakie insektycydy na chowacza czterozębnego zwykle rozważa się w programie?
W programach ochrony najczęściej rozważa się grupy mechanizmów działania dopuszczone w rejestracji dla rzepaku i tego szkodnika (np. pyretroidy czy inne grupy dostępne etykietowo). Decyzja powinna uwzględniać rotację MoA i warunki zabiegu, bez wykraczania poza zapisy etykiety.
Czy tani oprysk na chowacza czterozębnego zawsze się opłaca?
Opłacalność zależy od efektu. Zabieg wykonany w złym terminie lub przy słabej jakości aplikacji bywa „tani” tylko pozornie, bo nie ogranicza presji i wymusza powtórzenia. Najlepszą ekonomię daje trafienie w aktywny nalot w wartościowym oknie.
Co oznacza, że „dobry środek” nie zadziałał na chowacza czterozębnego?
Najczęściej problemem jest nietrafiony termin (chłód, niska aktywność szkodnika) albo słabe pokrycie łanu (znoszenie, zbyt szybka jazda, za mała ilość cieczy w praktyce). Dopiero po weryfikacji technologii rozważa się zmianę mechanizmu działania i strategii.
Czy chowacz czterozębny w rzepaku jarym wymaga innego podejścia?
Tak, bo okno decyzyjne jest zwykle krótsze, a rzepak szybciej przechodzi przez wrażliwe fazy. Częściej liczy się jedna, dobrze trafiona interwencja, wykonana w sprzyjających warunkach, z naciskiem na precyzję terminu.
Jak ograniczać ryzyko odporności chowacza czterozębnego na insektycydy?
Najważniejsze są rotacja mechanizmów działania (IRAC) między kolejnymi zabiegami, ograniczenie powtórzeń tej samej grupy oraz unikanie zabiegów wykonywanych w warunkach obniżających skuteczność (znoszenie, chłód, słaba depozycja).
Czy można łączyć oprysk na chowacza czterozębnego z innymi zabiegami w rzepaku?
Łączenie jest możliwe tylko wtedy, gdy jest zgodne z etykietami i nie obniża jakości aplikacji. Priorytetem jest skuteczność insektycydu: mieszanina nie może pogarszać pokrycia, stabilności cieczy roboczej ani terminu względem aktywności szkodnika.
Kiedy spodziewać się największej presji i jak planować zwalczanie chowacza czterozębnego?
Największa presja zwykle pojawia się wiosną, gdy rośnie aktywność chrząszczy i rzepak przechodzi w intensywny wzrost pędu. Planowanie polega na gotowości do wejścia w okno nalotu, utrzymaniu jakości oprysku i rotacji MoA, aby zachować trwałość programu w kolejnych sezonach.
Produkty powiązane
