Spis treści
- Występowanie i rozprzestrzenianie
- Morfologia zmienika ziemniaczaka
- Cykl życiowy i rozwój
- Szkody wyrządzane przez zmienika ziemniaczaka
- Monitoring i diagnostyka
- Profilaktyka i metody ograniczania
- Zalecenia w ochronie upraw
Występowanie i rozprzestrzenianie
Zmienik ziemniaczak jest szeroko rozpowszechnionym szkodnikiem w Europie Środkowej, w tym na terenie Polski. Najczęściej notowany jest w uprawach ziemniaka, ale występuje również w różnorodnych roślinach uprawnych, w tym warzywach i roślinach strączkowych.
Morfologia zmienika ziemniaczaka
Postacie dorosłe mają ciało wydłużone, barwy brązowej z charakterystycznym wzorem w kształcie litery „V” na grzbiecie. Larwy są zielonkawe lub żółtawe, bezskrzydłe, co odróżnia je od osobników dorosłych. Zmienik ziemniaczak należy do rodziny tasznikowatych (Miridae).
Cykl życiowy i rozwój
W warunkach klimatycznych Polski zmienik ziemniaczak może rozwijać 2-3 pokolenia rocznie. Zimuje w stadium owada dorosłego w ścierniska, zaroślach i obrzeżach pól. Wiosną migruje do roślin uprawnych, gdzie składa jaja. Larwy żywią się sokami roślinnymi, rozwijając się przez kilka tygodni.
Szkody wyrządzane przez zmienika ziemniaczaka
Zmienik ziemniaczak powoduje uszkodzenia tkanek roślin poprzez nakłuwanie liści, łodyg i pąków. Może prowadzić do deformacji i zamierania młodych organów. W ziemniaku powoduje zahamowanie wzrostu i obniżenie plonu bulw, szczególnie gdy atakuje w fazie intensywnego rozwoju roślin.
Monitoring i diagnostyka
Skuteczna ochrona upraw zależy od regularnego monitoringu. Zaleca się stosowanie czerpaków entomologicznych oraz lapanek feromonowych. Obserwacje powinny być prowadzone od wiosny do końca wegetacji. Próg szkodliwości dla zmienika ziemniaczaka w uprawie ziemniaka wynosi 1-2 osobniki na roślinę.
Profilaktyka i metody ograniczania
Do najważniejszych metod profilaktycznych należą:
- unikać uprawy ziemniaka w sąsiedztwie nieużytków i zarośli,
- utrzymywanie ładu agrotechnicznego w gospodarstwie,
- niszczenie chwastów będących źródłem pokarmu dla larw,
- przemyślany płodozmian i odpowiednie terminy sadzenia.
Zalecenia w ochronie upraw
W przypadku przekroczenia progów szkodliwości zaleca się interwencję środkami ochrony roślin, zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Dobór środka powinien być uzależniony od fazy rozwojowej rośliny i warunków pogodowych.
W celu ograniczenia populacji zmienika ziemniaczaka w kolejnych sezonach, wskazane jest stosowanie kompleksowej ochrony integrowanej, łączącej metody agrotechniczne, biologiczne oraz chemiczne.
Więcej o ochronie tej uprawy: ziemniak