Spis treści
- Charakterystyka cylindrosporiozy roślin krzyżowych
- Objawy choroby
- Warunki sprzyjające rozwojowi
- Działania profilaktyczne
- Zwalczanie cylindrosporiozy
- Znaczenie gospodarcze i szkody
- Polecane materiały
Charakterystyka cylindrosporiozy roślin krzyżowych
Cylindrosporioza roślin krzyżowych to choroba grzybowa występująca głównie na warzywach kapustnych, takich jak kapusta, kalafior, brokuł czy brukselka. Wywoływana jest przez patogen Cylindrosporium concentricum, atakujący przede wszystkim liście, powodując ich przedwczesne zamieranie i spadek wartości handlowej plonów.
Objawy choroby
Pierwsze symptomy infekcji pojawiają się w postaci niewielkich, jasnobrązowych plam na liściach. W miarę postępu choroby plamy powiększają się, często zlewając się w większe obszary nekrotyczne. Charakterystyczną cechą jest koncentryczna budowa plam oraz ich suchy wygląd. Zainfekowane liście żółkną i opadają, co negatywnie wpływa na fotosyntezę i jakość plonu.
Warunki sprzyjające rozwojowi
Rozwój cylindrosporiozy roślin krzyżowych jest szczególnie intensywny w warunkach umiarkowanej temperatury (15–22°C) oraz wysokiej wilgotności względnej powietrza. Długotrwałe zwilżenie liści, np. w wyniku deszczu, rosy lub nadmiernego nawadniania, sprzyja kiełkowaniu zarodników i infekcji roślin.
Działania profilaktyczne
Skuteczna ochrona przed cylindrosporiozą roślin krzyżowych zaczyna się od zabiegów profilaktycznych. Kluczowe praktyki obejmują:
- stosowanie zdrowego materiału siewnego,
- przestrzeganie zmianowania, unikając uprawy roślin krzyżowych na tym samym polu przez co najmniej 3 lata,
- niszczenie resztek pożniwnych, które mogą być źródłem inokulum,
- utrzymanie przewiewności łanu poprzez odpowiedni rozstaw roślin,
- unikanie nadmiernego nawożenia azotowego.
Zwalczanie cylindrosporiozy
W przypadku wystąpienia pierwszych objawów cylindrosporiozy roślin krzyżowych, należy bezzwłocznie wdrożyć działania interwencyjne. Zaleca się stosowanie środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu i zarejestrowanych w Polsce. W celu skutecznego ograniczenia rozwoju patogenu, opryski powinny być wykonywane w okresach sprzyjających infekcji, a zabiegi należy powtarzać zgodnie z zaleceniami producenta.
Przykładowe rozwiązania technologiczne dla ochrony warzyw kapustnych przed chorobami grzybowymi można znaleźć w artykule: Fungicydy na choroby grzybowe w kapuście.
Znaczenie gospodarcze i szkody
Cylindrosporioza może prowadzić do znacznych strat plonów, zwłaszcza w uprawach towarowych. Oprócz bezpośredniego spadku ilości i jakości zbioru, choroba zmniejsza trwałość przechowalniczą warzyw oraz zwiększa ich podatność na wtórne infekcje. W przypadku braku odpowiedniej ochrony, straty mogą sięgać nawet 40% plonu handlowego.
