Spis treści
- Charakterystyka brunatnej plamistości liści buraka
- Objawy i rozpoznawanie choroby
- Czynniki sprzyjające występowaniu
- Skutki dla upraw buraka cukrowego
- Działania profilaktyczne
- Zwalczanie brunatnej plamistości liści
- Podsumowanie
Charakterystyka brunatnej plamistości liści buraka
Brunatna plamistość liści buraka to choroba grzybowa wywoływana przez patogen Cercospora beticola. Stanowi jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla upraw buraka cukrowego w Polsce. Choroba prowadzi do znacznych strat plonu i wpływa negatywnie na jakość surowca cukrowniczego.
Objawy i rozpoznawanie choroby
Pierwsze objawy brunatnej plamistości liści buraka pojawiają się najczęściej na starszych liściach. Typowe symptomy to:
- małe, okrągłe plamy o średnicy 2–5 mm,
- środek plamy jest brunatny, otoczony czerwonawym lub purpurowym obrzeżem,
- w warunkach wilgotnych można zaobserwować zarodniki konidialne na powierzchni plam.
Choroba postępuje szybko, prowadzi do zasychania i przedwczesnego obumierania liści.
Czynniki sprzyjające występowaniu
Rozwojowi brunatnej plamistości liści sprzyjają:
- ciepła pogoda (25–30°C),
- wysoka wilgotność powietrza,
- intensywne opady deszczu lub nawadnianie,
- gęste łany i brak rotacji upraw.
Patogen zimuje w resztkach roślinnych i może przetrwać w glebie przez kilka sezonów.
Skutki dla upraw buraka cukrowego
Infekcje powodują spadek powierzchni asymilacyjnej liści, co ogranicza fotosyntezę. W efekcie:
- zmniejsza się masa korzeni,
- obniża się zawartość cukru,
- zwiększa się zawartość niepożądanych zanieczyszczeń,
- wydłuża się czas przetwarzania w cukrowniach.
Działania profilaktyczne
W celu ograniczenia ryzyka wystąpienia choroby zaleca się:
- stosowanie zmianowania (przerwa co najmniej 3 lata w uprawie buraka na tym samym polu),
- głęboką orkę połączoną z rozkładem resztek pożniwnych,
- wybór odporniejszych odmian,
- monitorowanie plantacji od czerwca.
Zwalczanie brunatnej plamistości liści
W przypadku stwierdzenia objawów choroby zaleca się wykonanie zabiegów fungicydowych. Warto sięgnąć po preparaty oparte na zarejestrowanych substancjach, dobrane zgodnie z aktualnymi zaleceniami Instytutu Ochrony Roślin PIB (PIORiN). Szczegółowe rozwiązania można znaleźć w artykule o zabiegach fungicydowych w burakach cukrowych
Podsumowanie
Brunatna plamistość liści buraka to groźna choroba grzybowa, która wymaga skutecznej profilaktyki i szybkiej interwencji. Kluczowe znaczenie ma regularna lustracja plantacji, odpowiedni płodozmian oraz zastosowanie środków ochrony roślin w odpowiednim terminie.
