Spis treści
- Czym jest plamistość siatkowa jęczmienia?
- Objawy choroby
- Czynniki sprzyjające rozwojowi
- Cykl życiowy patogenu
- Skutki dla plonu
- Metody zapobiegania
- Zwalczanie plamistości siatkowej jęczmienia
Czym jest plamistość siatkowa jęczmienia?
Plamistość siatkowa jęczmienia to jedna z najgroźniejszych chorób grzybowych atakujących uprawy jęczmienia. Wywoływana przez grzyb Pyrenophora teres, prowadzi do znacznego spadku jakości i ilości plonu, a w skrajnych przypadkach do przedwczesnego obumierania roślin.
Objawy choroby
Choroba manifestuje się już na wczesnych etapach rozwoju roślin. Na liściach pojawiają się brunatne, podłużne plamy z widoczną siatkowaną strukturą. Z czasem tkanki wokół nich zamierają, a powierzchnia asymilacyjna liści ulega redukcji.
Charakterystyczne symptomy:
- Wydłużone, brunatne plamy z siateczkowym wzorem,
- Plamy łączące się ze sobą przy intensywnym porażeniu,
- Obumieranie liści od wierzchołków ku podstawie.
Czynniki sprzyjające rozwojowi
Rozwój plamistości siatkowej jęczmienia jest ściśle związany z warunkami pogodowymi oraz praktykami agrotechnicznymi. Wysoka wilgotność powietrza i umiarkowane temperatury (15–20°C) tworzą idealne warunki do infekcji i rozwoju patogenu.
Najważniejsze czynniki:
- Uprawa odmian wrażliwych,
- Niewłaściwy płodozmian,
- Pozostawianie resztek pożniwnych bez przyorywania,
- Zbyt gęsty siew.
Cykl życiowy patogenu
Grzyb Pyrenophora teres zimuje w resztkach pożniwnych jako pseudotecja zawierająca zarodniki workowe. Wiosną zarodniki infekują młode rośliny jęczmienia, a infekcja może się rozprzestrzeniać podczas sezonu za pomocą zarodników konidialnych.
Skutki dla plonu
Plamistość siatkowa jęczmienia prowadzi do obniżenia wydajności fotosyntezy, skrócenia okresu wegetacyjnego oraz zwiększenia podatności na inne choroby. Straty plonu mogą sięgać nawet 40% w przypadku silnego porażenia.
Metody zapobiegania
Zapobieganie chorobie wymaga zintegrowanego podejścia:
- Stosowanie płodozmianu z wykluczeniem zbóż przez co najmniej 2 sezony,
- Uprawa odmian o podwyższonej tolerancji na chorobę,
- Głębokie przyorywanie resztek pożniwnych,
- Optymalizacja gęstości siewu i nawożenia azotowego.
Zwalczanie plamistości siatkowej jęczmienia
W przypadku stwierdzenia objawów choroby niezbędne jest zastosowanie środków ochrony roślin. Decyzja o zabiegu powinna być poprzedzona monitoringiem pola oraz oceną stopnia porażenia.
Zalecane działania:
- Zabiegi fungicydowe w fazie strzelania w źdźbło lub liścia flagowego,
- Stosowanie preparatów z różnych grup chemicznych w celu ograniczenia ryzyka odporności,
- Konsultacja z doradcą rolnym w celu doboru odpowiedniego preparatu.
Dodatkowe informacje na temat ochrony upraw znajdziesz na stronie INNVIGO – uprawy.
Dla aktualnych zaleceń ochrony roślin, warto odwiedzić Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.