Spis treści
- Charakterystyka mszycy kapuścianej
- Cykl życiowy i biologia szkodnika
- Szkodliwość i objawy żerowania
- Monitoring i progowanie
- Metody zwalczania mszycy kapuścianej
- Działania profilaktyczne
- Podsumowanie
Charakterystyka mszycy kapuścianej
Mszyca kapuściana (Brevicoryne brassicae) to jeden z najpowszechniejszych i najgroźniejszych szkodników upraw kapustnych w Polsce. Występuje licznie zarówno na polach produkcyjnych, jak i w przydomowych ogródkach, żerując głównie na kapuście głowiastej, kalafiorze, brokule oraz rzepie.
Cykl życiowy i biologia szkodnika
Mszyca kapuściana zimuje w postaci jaj na roślinach z rodziny kapustowatych. Wiosną z jaj wylęgają się larwy, które szybko zaczynają się rozmnażać. W sezonie wegetacyjnym możliwe jest kilkanaście pokoleń mszyc. Osobniki rozmnażają się partenogenetycznie, co pozwala na bardzo szybkie powiększanie populacji.
Kolonie mszyc zakładane są głównie na spodniej stronie liści i na wierzchołkach wzrostu. Szkodniki te są łatwo rozpoznawalne dzięki pokrywającej je charakterystycznej, szarej wydzielinie woskowej.
Szkodliwość i objawy żerowania
Mszyce kapuściane wysysają soki komórkowe, co prowadzi do zniekształcenia liści, zahamowania wzrostu oraz ogólnego osłabienia rośliny. Szczególnie groźne są w fazie formowania główek kapusty i róży kalafiora.
Oprócz bezpośredniego żerowania, mszyce mogą przenosić wirusy roślinne oraz produkować spadź, sprzyjającą rozwojowi grzybów sadzakowych.
Monitoring i progowanie
Regularna lustracja plantacji to kluczowy element skutecznej ochrony. Monitoring należy prowadzić od wczesnej wiosny, zwracając uwagę na obecność kolonii mszyc na spodniej stronie liści i na wierzchołkach wzrostu.
W praktyce progiem ekonomicznej szkodliwości jest stwierdzenie obecności mszyc na 10% roślin w fazie wzrostu.
Metody zwalczania mszycy kapuścianej
Metody agrotechniczne
- Unikanie nadmiernego nawożenia azotowego.
- Utrzymanie płodozmianu i unikanie upraw monokulturowych.
Zwalczanie biologiczne
- Wspieranie populacji naturalnych wrogów mszyc, takich jak biedronki czy bzygowate.
- Stosowanie preparatów biologicznych na bazie entomopatogenicznych grzybów (np. Beauveria bassiana).
Zwalczanie chemiczne
Gdy przekroczone zostaną progi szkodliwości, należy rozważyć interwencję chemiczną. Wybór środka należy dostosować do fazy rozwoju rośliny oraz warunków pogodowych.
Aktualne rozwiązania można znaleźć na stronie ochrona kapusty.
Działania profilaktyczne
- Stosowanie siatek ochronnych w uprawie warzyw kapustnych.
- Wysiew odmian odpornych lub mniej podatnych.
- Usuwanie resztek po zbiorach, które mogą być źródłem zimowania szkodnika.
Podsumowanie
Mszyca kapuściana to groźny i powszechny szkodnik roślin kapustnych. Skuteczna ochrona wymaga łączenia metod agrotechnicznych, biologicznych i chemicznych, przy jednoczesnym regularnym monitoringu. Wczesne wykrycie i szybka reakcja pozwala ograniczyć straty i zapewnić wysoką jakość plonu.
Dla aktualnych zaleceń warto odwiedzić stronę Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.