Spis treści
- Charakterystyka wciornastka tytoniowca
- Środowisko występowania i rośliny żywicielskie
- Szkody wyrządzane przez wciornastka tytoniowca
- Monitoring i wykrywanie
- Profilaktyka i metody ograniczania populacji
- Zwalczanie wciornastka tytoniowca
Charakterystyka wciornastka tytoniowca
Wciornastek tytoniowiec (Thrips tabaci) to drobny owad z rzędu wciornastków, powszechnie występujący w uprawach warzyw, roślin ozdobnych oraz tytoniu. Dorosłe osobniki osiągają długość 1,2–1,3 mm i posiadają wąskie skrzydła z frędzlowatym obrzeżem. Larwy wciornastka są jasnożółte i poruszają się aktywnie po liściach i kwiatach roślin.
Środowisko występowania i rośliny żywicielskie
Wciornastek tytoniowiec występuje zarówno w szklarniach, jak i na polach uprawnych. Szczególnie upodobał sobie:
- cebule, por, czosnek,
- tytoń, pomidory, ogórki,
- rośliny ozdobne (np. goździki, chryzantemy),
- truskawki oraz inne rośliny jagodowe.
Jest gatunkiem polifagicznym, co oznacza, że może zasiedlać wiele gatunków roślin, co utrudnia jego kontrolę.
Szkody wyrządzane przez wciornastka tytoniowca
Wciornastek tytoniowiec wyrządza szkody poprzez nakłuwanie i wysysanie soków komórkowych z liści i pąków. W wyniku żerowania powstają srebrzyste przebarwienia, deformacje liści i kwiatów, a także opóźnienie wzrostu roślin. W przypadku upraw cebuli może powodować pękanie i deformacje szczypioru, co wpływa na jakość i wartość handlową plonów.
Dodatkowo jest wektorem wirusów, np. wirusa brązowej plamistości pomidora (TSWV).
Monitoring i wykrywanie
Do skutecznego zarządzania populacją wciornastka niezbędne jest regularne monitorowanie plantacji:
- Stosowanie niebieskich lub żółtych tablic lepowych.
- Kontrola wizualna liści, pąków i kwiatów.
- Przegląd szczypioru (w uprawach cebuli) i oznaki deformacji.
Profilaktyka i metody ograniczania populacji
Wciornastek tytoniowiec wymaga kompleksowego podejścia do ograniczania jego liczebności. Zalecane działania profilaktyczne to:
- Usuwanie resztek roślinnych po zbiorach.
- Stosowanie siatek ochronnych w uprawach pod osłonami.
- Zmiana roślin gospodarzy w cyklach uprawowych.
- Wprowadzenie naturalnych wrogów (np. drapieżne roztocza, np. Amblyseius cucumeris).
Zwalczanie wciornastka tytoniowca
Gdy zawiodą metody zapobiegawcze, konieczne może być zastosowanie środków ochrony roślin. Dobór środka powinien uwzględniać roślinę uprawną, fazę wzrostu oraz warunki pogodowe. Zalecane jest rotacyjne stosowanie preparatów w celu zapobiegania uodparnianiu się populacji szkodnika.
Więcej informacji na temat środków ochrony roślin znajdziesz na stronie INNVIGO.
Aktualne komunikaty i wytyczne można śledzić na stronie PIORiN.